Κen Kiefer, Bahamas
Το τελευταίο διάστημα στην Ελλάδα παρατηρήθηκαν εμφανίσεις καρχαριών, προκαλώντας ποικίλες αντιδράσεις στις τοπικές κοινωνίες. Αντί να επιτρέψουμε να επικρατήσει ο φόβος που προέρχεται από την άγνοια, ας αποκτήσουμε βαθύτερη κατανόηση για τα πλάσματα αυτά.
Γιατί οι καρχαρίες είναι συναρπαστικοί;
Οι καρχαρίες είναι πραγματικά ανθεκτικά πλάσματα. Επιβίωσαν από μαζικές εξαφανίσεις, προσαρμόστηκαν σε μεταβαλλόμενες περιβαλλοντικές συνθήκες και συνεχίζουν να υπάρχουν στους ωκεανούς μας για περισσότερα από 400 εκατομμύρια χρόνια. Είναι κορυφαίοι θηρευτές και διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στο θαλάσσιο οικοσύστημα. Απομακρύνοντας τους άρρωστους και αδύναμους πληθυσμούς, διατηρούν στο θαλάσσιο οικοσύστημα, τους υγιείς πληθυσμούς των θηραμάτων τους. Έτσι έμμεσα παραμένουν υγιή και τα θαλάσσια λιβάδια, αλλά και άλλοι ζωτικοί βιότοποι.
Κen Kiefer, Bahamas
Γιατί η προστασία των καρχαριών είναι σημαντική;
Οι καρχαρίες δεν αποτελούν απειλή για τον άνθρωπο, αντιθέτως απειλούνται από την ανθρώπινη δραστηριότητα. Ετησίως, καταγράφονται 4-5 θανατηφόρες επιθέσεις καρχαριών, κυρίως επειδή οι καρχαρίες μπερδεύουν τον άνθρωπο με το θήραμά τους. Την ίδια στιγμή εκτιμάται ότι 100.000.000 (!) καρχαρίες θανατώνονται από τον άνθρωπο. Από τα μέσα της δεκαετίας του 1980, οι καρχαρίες απειλούνται από την υπεραλίευση. Λόγω της μεγάλης ζήτησης σε προϊόντα καρχαρία (κρέας, πτερύγια, δέρμα, χόνδροι κ.λπ.), ειδικά στις ασιατικές αγορές, η υπεραλίευση τους επηρεάζει την ικανότητα των πληθυσμών τους να επανέρθουν στον αρχικό αριθμό. Ιδιαίτερα σκληρό είναι και το shark finning, δηλαδή η πρακτική της αποκοπής των πτερυγίων των καρχαριών και της επιστροφής του υπόλοιπου σώματος τους στη θάλασσα.
Σήμερα, οι καρχαρίες συγκαταλέγονται στην κόκκινη λίστα απειλούμενων ειδών της Διεθνής Ένωσης Προστασίας της Φύσης (ΙUCN’s red list). Η μείωση των πληθυσμών των καρχαριών θα έχει σημαντικό αντίκτυπο στην υγεία των ωκεανών, στη βιοποικιλότητα και κατ’ επέκταση στη ζωή μας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει λάβει τα παρακάτω μέτρα για την προστασία των καρχαριών (Κανονισμός ΕΕ 2023/194):
- αυστηρή προστασία των απειλούμενων ειδών
- αειφόρο διαχείριση των εμπορικών ειδών
- βελτίωση της συλλογής δεδομένων
- υποστήριξη της έρευνας που σχετίζεται με τη βιολογία, την οικολογία και τη διαχείριση των καρχαριών
- επιβολή των σχετικών κανόνων
- ιχνηλασιμότητα και πιστοποίηση προϊόντων καρχαρία που έχουν παραχθεί με βιώσιμη συγκομιδή
Katerina Topouzoglou, Mexico
Εν τέλει, οι καρχαρίες αξίζουν περισσότερο την προσοχή, πάρα τον φόβο μας. Ως άγρια πλάσματα που τα συναντούμε στο φυσικό τους περιβάλλον οφείλουμε να τους φερόμαστε με σεβασμό. Εάν τους γνωρίσουμε καλύτερα θα καταλάβουμε πως δεν είναι τα τέρατα που πολλοί πιστεύουμε, αλλά ένας βασικός παράγοντας που κρατά σε ισορροπία τον πλανήτη μας.
